Τόκος & χρεολύσιο

Δύο βασικές έννοιες. Μάλλον τις γνωρίζετε, αλλά γράφω λίγα λόγια για αυτούς που ακόμα προβληματίζονται με τα βασικά: Ας δούμε ένα παράδειγμα. Παίρνουμε ένα δάνειο €100.000, 12ετούς διάρκειας, μηνιαίας αποπληρωμής με σταθερό επιτόκιο 6% (για να βγούν στρογγυλά τα νούμερα). Στο 6% συμπεριλαμβάνονται και όλες οι επιβαρύνσεις της δόσης.

Όπως γνωρίζουμε κάθε μήνα θα πρέπει να πληρώνουμε μιά δόση που αποτελείται από δύο τμήματα.

1. Τόκος. Για την πρώτη δόση θα είναι €500 (6%/12 μήνες Χ €100.000). Όσο μειώνεται το χρέος μας τόσο λιγοστεύουν οι τόκοι που πρέπει να πληρώνουμε κάθε μήνα. Προσοχή: η πληρωμή του τόκου δεν μειώνει το χρέος στην τράπεζα. Για αυτή την δουλιά είναι το:
2. Χρεολύσιο. Αυτό μειώνει (λύει) το χρέος μας. Για την πρώτη δόση θα είναι €476. Αυτό σημαίνει ότι μετά την πρώτη δόση των €976 (€500+€476) το χρέος θα έχει μειωθεί κατά €476 και θα έχει γίνει €99.524 (€100.000-€476).

(Κάντε τις δικούς σας υπολογισμούς στην σελίδα http://insmoney.gr/Loans/creditrating.htm.)

Οι τράπεζες για να απλοποιήσουν λίγο τα πράγματα προσπαθούν να κρατήσουν την μηνιαία δόση (τόκος + χρεολύσιο) σταθερή.

Ετσι στο παράδειγμα μας η μηνιαία δόση είναι €976 (500 τόκοι+476 χρεολύσιο για την αρχή).

Η δεύτερη δόση είναι πάλι €976 αλλά τώρα οι τόκοι είναι μόνο €497,6 (0,5% * €99.524) και αντίστοιχα το χρεολύσιο €478,4 (€976-€497,6).

Με τον τρόπο αυτό το χρέος μειώνεται με κάθε δόση που πληρώνουμε, με συνέπεια να μειώνεται ο τόκος και να αυξάνεται το χρεολύσιο. Οι τελευταίες δόσεις του δανείου περιλαμβάνουν ελάχιστους τόκους και αποτελούνται κυρίως από χρεολύσιο.

Οπως βλέπετε και στο γράφημα οι τόκοι μειώνονται με κάθε δόση που πληρώνουμε, ενώ το χρεολύσιο αυξάνεται. Αυτό σημαίνει ότι μας συμφέρει να έχουμε χαμηλό επιτόκιο στην αρχή του δανείου ενώ μικρή διαφορά μας κάνει για την συνέχεια.

Βλέπουμε από το γράφημα (δεξιά) ότι στο 1/3 (4 χρόνια) περίπου της διάρκειας του δανείου (12 χρόνια) έχουμε πληρώσει το 50% περίπου των τόκων (€20.000). Αν δε λάβουμε υπ' όψη τον πληθωρισμό τότε τα χρήματα που πληρώνουμε στην αρχή έχουν πολύ μεγαλύτερη αξία από τα χρήματα που πληρώνουμε στο τέλος του δανείου. Συμπέρασμα: (αρχικό και γρήγορο): Προτιμάμε δάνεια με μικρό επιτόκιο στην αρχή. Ακόμη και με αντάλλαγμα μεγαλύτερο επιτόκιο στην συνέχεια. (εξαρτάται βέβαια από το πόσο μεγαλύτερο θα είναι το επιτόκιο της συνέχειας!) ΠΡΟΣΟΧΗ: δεν περιλαμβάνονται τα δάνεια χαμηλής εκκίνησης ή περιόδου χάριτος που θα δούμε σε επόμενο άρθρο.

Δάνεια χαμηλής εκκίνησης

Δάνειο χαμηλής εκκίνησης! Διαλέξτε μόνοι σας την δόση! Αρχίστε να πληρώνετε το Πάσχα της μεθεπόμενης χρονιάς! Όπως φαίνεται οι τράπεζες κατάλαβαν τις δυσκολίες που περνάμε και αποφάσισαν να συνεισφέρουν. Ή όχι; (Αν δεν γνωρίζετε τι είναι τόκος & χρεολύσιο, δείτε το προηγούμενο άρθρο: http://insmoney.blogspot.com/2007/10/blog-post.html) Ας δούμε ένα παράδειγμα. Παίρνουμε ένα δάνειο €100.000, 12ετούς διάρκειας, μηνιαίας αποπληρωμής με σταθερό επιτόκιο 6% (για να βγουν στρογγυλά τα νούμερα). Στο 6% συμπεριλαμβάνονται και όλες οι επιβαρύνσεις της δόσης.

Έρχεται λοιπόν οι τράπεζα και μας δίνει τις εξής εναλλακτικές:

1. Κανονική αποπληρωμή: Σταθερή μηνιαία δόση, τόκοι + χρεολύσιο.
2. Χαμηλής εκκίνησης (μόνο τόκους). Πληρώνουμε μόνο τους τόκους και καθόλου από το χρεολύσιο. Αυτό σημαίνει πληρώνουμε μιά χαμηλή δόση αλλά το χρέος μας δεν μειώνεται καθόλου. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να αποπληρώσουμε το δάνειο μας στο μικρότερο χρονικό διάστημα που απομένει μετά το πέρας της περιόδου χάριτος με συνέπεια αρκετά αυξημένη δόση. Αν μάλιστα το δάνειο έχει δύο (ή περισσότερες) περιόδους, τότε θα έχουμε και μεγαλύτερο επιτόκιο.
3. Με κεφαλαιοποίηση των τόκων. Δεν πληρώνουμε τίποτα. Η τράπεζα υπολογίζει τους τόκους τους οποίους προσθέτει στο χρέος (κεφαλαιοποιούνται). Δηλ. εμείς κοιμόμαστε και το χρέος μας δουλεύει. Έχει όλα τα προβλήματα του "μόνο τόκοι" συν του ότι θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε μεγαλύτερο χρέος για μικρότερο διάστημα αποπληρωμής με (συνήθως) μεγαλύτερο επιτόκιο.
4. Κάτι ανάμεσα στο 1 & 2. Πληρώνουμε το σύνολο των τόκων καθώς και ένα τμήμα του χρεολυσίου.

Οι τράπεζες συνήθως χρεώνουν κάτι παραπάνω στα επιτόκια των δανείων με περίοδο χάριτος. Ο λόγος είναι ότι τα θεωρούν ως δάνεια με μεγαλύτερες επισφάλειες. Δηλ. αφού δεν μπορείς να πληρώσεις στην αρχή, μπορεί να μην τα καταφέρεις και στην συνέχεια. Άρα η τράπεζα έχει μεγαλύτερο ρίσκο, το οποίο και θα πληρώσουν οι δανειολήπτες της κατηγορίας αυτής.

Υπάρχει μια περίπτωση που τα δάνεια αυτής της κατηγορίας συμφέρουν. Αν μπορείτε να βρείτε δάνειο με επιτόκιο μικρότερο από τον πληθωρισμό τότε πάρτε το με την μεγαλύτερη περίοδο χάριτος που μπορείτε να βρείτε. Όχι, σήμερα δεν υπάρχουν τέτοια δάνεια. Οι πιο ώριμοι όμως, θυμόμαστε μια όχι και τόσο μακρινή περίοδο που ο πληθωρισμός κάλπαζε πάνω από το 20% (για να μην πω μεγαλύτερα νούμερα).

Δεν παίρνουμε ποτέ λοιπόν δάνειο με περίοδο χάριτος; Δύσκολη κουβέντα. Είναι ένα εργαλείο υψηλού ρίσκου. Δεν είναι χάρη, δεν είναι παροχή. Αν μπορείτε να τα μετρήσετε σωστά και αν πράγματι το χρειάζεστε τότε δεν έχετε πολλές επιλογές.